YUNANİSTAN - II / MASADA NE VAR?

29.01.2015 05:39

Yunanistan’daki hikayenin buraya nasıl geldiğini kısaca tartışmaya çalıştık http://tradeall.com/temel-analiz-detay/1477/yunanistan---i---nasil-boyle-oldu

 

Şimdi tarafların ellerini ve istediklerini görmeye çalışalım.

 

SYRİZA SELANİK PROGRAMI

 

Yunanistan’da 40 yıllık ikili parti sisteminin kırıldığını ve ‘sol’ olarak tanımlayabileceğimiz bir partinin aradan çıkarak ülkenin demokrasi kültürünü sarstığını not etmemiz gerekiyor. Tabii ki partinin oyu %30 civarında ancak bu oy temsille doğru orantılı değil. Bu yüzden kararlar meclisteki çoğunluğa bakarak alınacak. Bu da sadece Yunanistan’da görmediğimiz bir demokrasi modeli. Öyleyse Syriza kendini iktidara taşıyan koşulları etüt edecek ve sözlerini yerine getirmeye çalışacak. Selanik Manifestosu olarak açıklanan programın belli başlı başlıkları aşağıdaki gibi.

 

• Sosyal harcamalar artacak. Hane halkı borcunu azaltmak için yardım sunulacak. Sağlık sistemi, yoksulluk yardımı gibi konular görüşülecek
• Her türlü kemer sıkma tedbiri iptal edilecek
• Bankacılık sistemi yerli kalacak
• Eski yönetim tarafından atılan adımlar geri çevrilecek
• Vergi sistemi değişecek, varlık satışlar duracak
• Borç yükü hafifletilecek (haircut istenecek)

 

AB DURUŞU

 

AB’nin borçlu ülkeler karşı duruşu hayli basit. Daha önce Yunanistan, Portekiz, İrlanda ve İspanya örneklerinde bunu gördük. Resmi kreditörler saygınlığı olan bir geri ödeme planı görüp borcu sürdürülebilir hale getirmeye çalışıyorlar. Ardından da sorunlu ülkenin finansal piyasalara erişimini sağlayıp borç okulundan mezun ediyorlar. Bunun örenğini İrlanda ve Portekiz’de gördük. İspanya’daki banka yapılandırması da benzer bir süreç izledi. Bunun için öncelikli koşul politik irade. İşte Yunanistan’da en başta olmayan bu. Sorun da buradan çıkıyor.

 

NERELER KRİTİK?

 

Ülkenin kamu borcu tartışma konusu ancak fonlama konusu en az bunun kadar önemli. Yunan bankaları Ocak ayında yaklaşık 11 milyar euro mevduat çıkışı yaşadılar, bu tüm sistemin %5’ine tekabül ediyor (bankacılık endeksi seçimden bu yana yaklaşık olarak yarı yarıya değer kaybetti). Ayrıca, T-Bill’lerin artık lokaller tarafından roll edilmediğini ve bankaların burada da mecburi alıcı oduklarını görüyoruz. Oysa, teminata verilen bu kıymetlerin ECB’de bir sınırı var. Durum böyle iken ECB’den fonlama ihtiyacı artıyor. Ne var ki ihtiyaç olunan büyüklüğe karşı verilebilecek teminat yok. Durum böyle olunca da acil likidite desteği programı devreye giriyor. Bankaların ve dolayısıyla sistemin fişi ECB’nin elinde. Eğer ECB de saygın bir garanti paketi görmezse programı iptal etmek zorunda. Ülkeler anlaşamazsa ECB dayanak bir program görmez. Bundan sonrası tufan olur...

 

OLASI SENARYO

 

Yunanistan’ın kamu borcu sık sık tartışılıyor ve Syriza da tamamen ödememek niyetinde; yukarıda programı gördük. Ancak önceki notu açıp incelerseniz, kreditörlerin neredeyse tamamen özel sektör olduğunu görmüştük. Bu yüzden bir borç silinmesi hadisesi bence uzak ihtimal. Vadelerin uzaması ya da IMF gibi borç verenlerin daha düşük faizlere razı olmaları akla gelen seçenekler. Bunun karşılığında ülkenin %4,5’lik faiz dışı fazla verme hedefi yeniden güncellenebilir ve faiz masrafları daha da kısılırsa mali yapı hem faizleri öder hale gelir hem de kamu borcunu düşürebilir. Ayrıca ülkenin 2022 yılı için ulaşması istenen borç/GSYİH rasyosunda da bir gevşeöe sağlanabilir. Sonuçta oranlar kutsal değil ve ülke neredeyse maliyetsiz borçlanıyor. Fonlama bacağında da roll etme riski olmayan bir resmi sektör var. Bu yüzden borcun sürdürülebilirliği ilkesine halel gelmeyecektir.

 

Bu yapının etrafından dolanmak ve çeşitli şekillerde süslemek mümkün. Günün sonunda herkesin hesap verdiği bir seçmen kitlesi var. Ancak bu genel yapıdan sapacak her fazladan istek görüşmeleri uzatabilir. Yunanistan’ın yardım programı Şubat sonunda bittiği için önümüzde sonuçları görmek adına uzun bir zaman yok. Syriza tüm vaatlerini tutmak isterse kısa vadeli sert bir periyot global piyasaları bekliyor. Ben görüşmelerin çetin geçeceğini ve arada sarsıntılar olacağını ancak iki tarafın da birarada kalma arzusu dışına taşmayacaklarını varsayıyorum.

 

Son notta, ülke ile ilgilenen yatırımcılar için herhangi bir fırsat olup olmadığını ve negatif sonuçlarda global piyasalara etkilerini incelemeye çalışacağım.

Gökhan Şen
International Markets Research
Vice President
 

YASAL UYARI: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor ve yorumlardaki yazılar, bilgiler ve grafikler, ulaşılabilen ilk kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. İş bu raporlardaki yorumlardan; eksik bilgi ve/veya güncellenme gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş. ve çalışanları sorumlu değildir. Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş her an, hiçbir şekil ve surette ön ihbara ve/veya ihtara gerek kalmaksızın söz konusu bilgileri, tavsiyeleri değiştirebilir ve/veya ortadan kaldırabilir. Genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olan iş bu rapor ve yorumlar, kapsamı bilgiler, tavsiyeler hiçbir şekil ve surette Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş 'nin herhangi bir taahhüdünü tazammum etmediğinden, bu bilgilere istinaden her türlü özel ve/veya tüzel kişiler tarafından alınacak kararlar, varılacak sonuçlar, gerçekleştirilecek işlemler ve oluşabilecek her türlü riskler bizatihi bu kişilere ait ve raci olacaktır. Hiçbir şekil ve surette ve her ne nam altında olursa olsun, her türlü gerçek ve/veya tüzel kişinin, gerek doğrudan gerek dolayısı ile ve bu sebeplerle uğrayabileceği her türlü doğrudan ve/veya dolayısıyla oluşacak maddi ve manevi zarar, kar mahrumiyeti, velhasıl her ne nam altında olursa olsun uğrayabileceği zararlardan hiçbir şekil ve surette Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş. ve çalışanları sorumlu tutulamayacak ve hiçbir şekil ve surette her ne nam altında olursa olsun Akbank T.A.Ş., Ak Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Ak Portföy Yönetimi A.Ş. çalışanlarından talepte bulunulmayacaktır.

Kullanmakta olduğunuz tarayıcının otomatik çeviri, kelime filtreleme özellikleri veya metin eşleştirme yapan 3.parti yazılımlar vb. metin farklılıkları sağlayacak otomatik ayarlar sebebiyle bu sayfada yer alan metinde anlam bütünlüğünü bozabilecek ifadeler bulunabilir. Böyle bir durum ile karşılaştığınızda musteri.hizmetleri@akyatirim.com.tr adresine e-posta iletebilirsiniz.